Βιβλιογραφίες / Bibliographies

Αλεξάνδρα Μπαρμπούτη
Επιλεγμένη βιβλιογραφία για την ευγονική

Μονογραφίες

• Adams, Mark B. (ed.), The Wellborn Science. Eugenics in Germany, France, Brazil, Russia (New York: Oxford University Press, 1990).  
• Agar, Nicholas, Liberal Eugenics: In Defense of Human Enhancement (London: Blackwell, 2004).
• Bashford, Alison and Levine, Philipa (eds.), The Oxford Handbook of the History of Eugenics (Oxford: Oxford University Press, 2010).
• Cogdell, Christina, Eugenics Design: Streamlining America in the 1930s (Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2004).
• Gillette, Aaron, Eugenics and the Nature-Nurture Debate in the Twentieth Century (London: Palgrave Macmillan, 2007).
• Καρακατσάνη, Δέσποινα, Θεοδώρου Βασιλική, Υγιεινής Παραγγέλματα. Ιατρική επίβλεψη και κοινωνική πρόνοια για το παιδί τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα (Αθήνα: Διόνικος, 2010).
• Kevles, Daniel, In the Name of Eugenics: Genetics and the Uses of Human Heredity (New York: Alfred A. Knopf, 1985).
• Kline Wendy, Building a Better Race: Gender, Sexuality and Eugenics from the Turn of the Century to the Baby Boom (Berkeley: University of California Press, 2001).
• Leon, Sharon M., An Image of God. The Catholic Struggle with Eugenics (Chicago: University of Chicago Press, 2013).
• Mazumdar, Pauline, Eugenics, Human Genetics and Human Failings. The Eugenics Society, its Sources and its Critics in Britain (London:   Routledge, 1992).
• Paul, Diane B., The Politics of Heredity: Essays on Eugenics, Biomedicine, and the Nature-Nurture Debate (Albany, N. Y.: State University of New York Press, 1998).  
• Pine, Lisa, Nazi Family Policy, 1933-1945 (London: Bloomsbury, 1997).
• Pichot, André, La société pure, De Darwin à Hitler (Paris  : Flammarion, 2000).
• Promitzer, Christian, Trubeta, Sevasti, Turda, Marius (eds), Health, Hygiene and Eugenics in Southeastern Europe to 1945: Studies in the History of Medicine (Budapest - New York: Central European University Press, 2011).
• Quine, Maria S., From Malthus to Mussolini: The Italian Eugenics Movement and Fascist Population Policy, 1890-1938 (London: University of London, 1990).
• Rosen, Christine, Preaching Eugenics: Religious Leaders and the American Eugenics Movement (Oxford: Oxford University Press, 2004).
• Schneider, William H., Quality and Quantity. The quest for Biological Regeneration in Twentieth-Century France (Cambridge: Cambridge University Press, 1990).
• Soloway, Richard, Demography and Degeneration: Eugenics and the Declining Birthrate in Twentieth-century Britain (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1995).
• Stepan, Nancy Leys, “The Hour of Eugenics”: Race, Gender and Nation in Latin America (Ithaca, New York: Cornell University Press, 1991).
• Stern, Alexandra Minna, Eugenic Nation: Faults and Frontiers of Better Breeding in Modern America (Berkeley: University of California Press, 2005).
• Stone, Dan, Breeding Superman: Nietzsche, Race and Eugenics in Edwardian and Interwar Britain (Liverpool University Press, 2002).
• Trubeta, Sevasti, Physical Anthropology, Race and Eugenics in Greece (1880-1970s) (Leiden: Brill, 2013).
• Turda, Marius, Modernism and Eugenics (London: Palgrave Macmillan, 2010).
• ---Crafting Humans: From Genetics to Eugenics and Beyond (Goettingen: V&R Unipress, 2013).
• ---Eugenics and Nation in Early 20th Century Hungary (London: Palgrave Macmillan, 2014).
• Turda, Marius and Aaron, Gillette, Latin Eugenics in Comparative Perspective, (London: Bloomsbury, 2016).
• Turda, Marius and Weindling, Paul, (eds.), Blood and Homeland: Eugenics and Racial Nationalism in Central and Southeast Europe, 1900-1940 (Budapest: Central European University Press, 2007).
• Weindling, Paul (ed.), Health, Race and German Politics between National Unification and Nazism, 1870-1945 (Cambridge: Cambridge University Press, 1989).
• ---Nazi Medicine and the Nuremberg Trials: From Medical War Crimes to Informed Consent (London: Palgrave, 2004).

Ὰρθρα

• Barmpouti, Alexandra, “Population, Urbanization and Eugenics in Athens, 1950s-1970s”, Revista de Anthropologie Urbana, 5 (2015), pp.73-81.
• ---“Eugenics and Induced Abortions in post-war Greece”, Acta Historiae Medicinae, Stomatologiae, Pharmacie, Veterinae, 34, 1 (2015): 38-50.
• Carr-Saunders, Alexander M., ‘Eugenics and the Declining Birth Rate,’ Population and Development Review, 30, 1 (March 2004), pp. 147-157.
• Dowbiggin, Ian Robert, “A Rational Coalition”: Euthanasia, Eugenics and Birth Control”, Journal of Policy History, 14, 3 (2002), pp. 223-260.
• Ramsden, Edmund, “Carving Up Population Science: Eugenics, Demography and the Controversy over the ‘Biological Law’ of Population Growth”, Social Studies of Science, 32, 5-6 (Oct.-Dec. 2002), pp. 857-899.
• ---“Confronting the Stigma of Eugenics: Genetics, Demography and the Problems of Population”, Social Studies of Science, 39, 6 (December 2009), pp. 853-884.
• Stern, Alexandra Minna, “Beauty is Not Always Better: Perfect Babies and the Tyranny of Pediatric Norms”, Patterns of Prejudice, 36, 1 (2002), pp. 68-78.

Θανάσης Μπαρλαγιάννης
Επιλεγμένη βιβλιογραφία για τη δημόσια υγεία

Μονογραφίες

• Anastassiadou-Dumont, Méropi (dir.), Médecins et ingénieurs ottomans à l’âge des nationalismes (Institut Français d’études anatoliennes, Maisonneuve et Larose, 2003).
• Baldwin, Peter, Contagion and the State in Europe, 1830-1930 (Cambridge University Press, 1999).
• Bardet, Jean-Pierre, Dupâquier, Jacques (dir.), Histoire des populations de l’Europe. II. La révolution démographique 1750-1914 (Fayard, 1998).
• Bourdelais Patrice (ed.), Les Hygiénistes, enjeux, modèles et pratiques (XVIIIe – XXe siècles) (Paris : Editions Belin, 2001).
• Βλαδίμηρος, Λάζαρος, Γιατροί και ιατρική στην Επανάσταση του 1821 (Αθήνα: Μπαλτά, 2014).
• De Swaan, Abram, In care of the state: health care, education and welfare in Europe and the USA in the modern era (Polity Press, 1988).
• Faure, Olivier, Les Français et leur médecine au XIXe siècle, Belin, Paris 1993.
• Hudemann-Simon, Calixte, L’état et la santé. La politique de santé publique ou « police médicale » dans les quatre départements rhénans, 1794-1814 (Sigmaringen: Jan Thorbecke Verlag GmbH et Co, 1995).
• Κόμης, Κώστας, Η λέπρα στον ελλαδικό χώρο. Ιστορία και ιστορικά τεκμήρια (19^ος-20^ος αιώνας) (Παπαζήσης, 2014).
• Μαστρογιάννης, Ιωάννης Δ., Ιστορία της κοινωνικής πρόνοιας της νεωτέρας Ελλάδος (1821-1960) (Αθήνα: 1960).
• Μπαφούνης, Γιάννης, Στατιστική και πλάνη είναι λέξεις συνώνυμοι... Η ελληνική στατιστική τον 19^ο αιώνα (Αθήνα: Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού, 2006).
• Panzac, Daniel, Lapestedansl’Empireottoman, 1700-1850 (Peeters, 1985).
• Πεντόγαλος, Γεράσιμος Ε., Γιατροί και ιατρική Κεφαλονιάς στα χρόνια των ξενικών κυριαρχιών (1500-1864) (Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2004).
• Προβατά, Δέσποινα, Etienne-MarinBailly. Ένας σαινσιμονιστής στην επαναστατημένη Ελλάδα (Αθήνα: Σοκόλη, 2008).
• Rosen, George, A history of public health (New York: MD Publications, INC., 1958).

Άρθρα

• Ackerknecht, Erwin H., « Anti-contagionism between 1821 and 1867 », Bulletin of the history of medicine, 22 (1948), pp. 562-594. 
• Bercé, Yves-Marie, « Le clergé et la diffusion de la vaccination », Revue d’histoire de l’Eglise de France, 69, 182 (1983), pp. 87-106. 
• Briggs, Asa, « Cholera and society in the nineteenth century », Past and Present, 19 (1961), pp. 76-96. 
• Δαρδαβέσης, Θεόδωρος, « Η ιστορική πορεία του Υπουργείου Υγείας στην Ελλάδα (1833-1981) », Ιατρικό Βήμα, 115 (Οκτ.-Νοέμ. 2008), σελ. 50-59. 
• Kooij, Pim, Sapounaki-Dracaki, Lydia, « Health care in Greece and the Netherlands in the nineteenth century. A tale of two cities », Gesnerus, 60 (2003), pp. 188-219. 
• Κούζης, Αριστοτέλης, «Αι μετά την ίδρυσιν του Βασιλείου της Ελλάδος πρώται παρ’ημίν αρχαί υγιειονομικής πολιτικής και οργανώσεως της δημοσίας υγείας», Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών, 21 (1946), pp. Γ’ 61-91

Λήδα Παπαστεφανάκη
Επιλεγμένη βιβλιογραφία για την ιστορία της υγείας

• Αθανασίου Α., (2011) (επιμ.), Βιοκοινωνικότητες. Θεωρήσεις στην ανθρωπολογία της υγείας, Αθήνα: νήσος
• Foucault M., (1982), Ιστορία της σεξουαλικότητας. 1. Η δίψα της γνώσης. Αθήνα: Ράππας
• Foucault M., (1988), Naissance de la Clinique, Παρίσι: Presses Universitaires de France
• Foucault M., (1989), Επιτήρηση και τιμωρία. Η γέννηση της φυλακής, Αθήνα: Ράππας
• Foucault M., (χ.χ.), Les machines à guérir, Παρίσι: Mardaga
• Foucault M., (1994), «Η ενσωμάτωση του νοσοκομείου στη σύγχρονη τεχνολογία» στο: Ι. Σολομών, Γ. Κουζέλης, (επιμ.), Τοπικά Α (Πειθαρχία και γνώση), Αθήνα
• Foucault M., (2002), Για την υπεράσπιση της κοινωνίας, Αθήνα: Ψυχογιός
• Gardikas K., (2008), «Relief work and malaria in Greece, 1943-1947», Journal of Contemporary History 43:3, 493-508
• Gardikas K., (2011), «Health policy and private care: Malaria Sanitization in early twentieth century Greece», στο Promitzer C., S. Trubeta & M. Turda (επιμ.), Health, Hygiene and Eugenics in Southeastern Europe to 1945, New York, Budapest: CEU Press, 127-142
• Θεοδωράκη Β., (1988), Το Οφθαλμιατρείο Αθηνών και η εποχή του, Αθήνα: [χε]
• Θεοδώρου Β., (2002), «Οι γιατροί απέναντι στο κοινωνικό ζήτημα. Ο αντιφυματικός αγώνας στις αρχές του 20ού αιώνα (1901-1926)», Μνήμων 25: 171-184.
• Θεοδώρου Β., Δ. Καρακατσάνη, (2010), «Υγιεινής παραγγέλματα». Ιατρική επίβλεψη και κοινωνική πρόνοια για το παιδί τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα», Αθήνα: Διόνικος
• Καραμανωλάκης Β., (1998), «Το Δρομοκαϊτειο Φρενοκομείο: 1887-1903. Οψεις της εγκατάστασης ενός ιδρυματικού θεσμού», Μνήμων 20: 45-66
• Καραμπερόπουλος Δ., (1994), Η πρώτη ιστορία της ιατρικής στην ελληνική γλώσσα, Αθήνα, Πειραιάς: Α. Σταμούλης
• Κόμης Κ., (2005), Χολέρα και Λοιμοκαθαρτήρια (19ος-20ός αιώνας). Το παράδειγμα της Σαμιοπούλας, Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
• Κορασίδου Μ., (2002), Όταν η αρρώστια απειλεί. Επιτήρηση και έλεγχος της υγείας του πληθυσμού στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός
• Κωστής Κ., (1995), Στον καιρό της πανώλης. (Εικόνες από τις κοινωνίες της ελληνικής χερσονήσου, 14ος-19ος αιώνας), Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
• Λασκαράτος Ι., (1985), Πρόληψη της αρρώστιας και κοινωνική προστασία στα Επτάνησα επί Αγγλοκρατίας (1815-1864), Αθήνα
• Λασκαράτος Ι., Σ. Μαρκέτος Σ., (1981), «Νεώτερα στοιχεία διά την εφαρμογήν του εμβολιασμού κατά της ευλογιάς εις τα Επτάνησα», Materia Medica Greca 1. 9
• Λούκος Χ., (1992), «Επιδημία και κοινωνία. Η χολέρα στην Ερμούπολη της Σύρου (1854)», Μνήμων 14: 49-69
• Λούκος Χ., (2010), «Ένας ιατρός στη Σύρο με ιδιαίτερη κοινωνική ευαισθησία: Ευάγγελος Αρφάνης», στο Λάππας Κ., Α. Αναστασόπουλος & Η. Κολοβός  (επιμ.), Μνήμη Πηνελόπης Στάθη. Μελέτες ιστορίας και φιλολογίας, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 103-112
• Μαρκέτος Σ., (1999), «Η εξέλιξη του νεοελληνικού ιατρικού τύπου» στο: Χριστοπούλου-Αλετρά Ε., (επιμ.), Ιατρικά παλαίτυπα περιόδου 1525-1900, Θεσσαλονίκη: University Studio Press
• Nettleton S., (2002), Κοινωνιολογία της υγείας και της ασθένειας, Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός
• Παπαστεφανάκη Λ., Μ. Τζανάκης, Σ. Τρουμπέτα (επιμ.) (2013), Διευρευνώντας τις κοινωνικές σχέσεις με όρους υγείας και ασθένειας. Η κοινωνική ιστορία της ιατρικής ως ερευνητικό πεδίο, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο (http://elocus.lib.uoc.gr/dlib/9/f/0/metadata-dlib-1387190108-85492-30497.tkl)
• Παπαστεφανάκη Λήδα, «Δημόσια υγεία, φυματίωση και επαγγελματική παθολογία στις ελληνικές πόλεις στις αρχές του 20ου αιώνα: η αντιφατική διαδικασία του αστικού εκσυγχρονισμού», Πρακτικά Συνεδρίου Ελευθέριος Βενιζέλος και ελληνική πόλη. Πολεοδομικές πολιτικές και κοινωνικοπολιτικές ανακατατάξεις, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» - ΤΕΕ - ΕΜΠ/Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αθήνα 2005, σ. 155-170
• Παπαστεφανάκη Λήδα, «Από την «υγιεινή των επιτηδευμάτων» στην «ηυξημένην νοσηρότητα της εργατικής τάξεως»: η επαγγελματική υγεία στην Ελλάδα, 1870-1940», Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου Δημόσια υγεία και κοινωνική πολιτική. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του (Αθήνα 8-10.11.2007), Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας- Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών «Ελ. Βενιζέλος», εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2008, σ. 265-288
• Παπαστεφανάκη Λ. - Μ. Τζανάκης - Σ. Τρουμπέτα, «Εισαγωγή», στο Λ. Παπαστεφανάκη - Μ. Τζανάκης - Σ. Τρουμπέτα (επιμ.), Διευρευνώντας τις κοινωνικές σχέσεις με όρους υγείας και ασθένειας. Η κοινωνική ιστορία της ιατρικής ως ερευνητικό πεδίο, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο 2013, σ. 7-15. (http://elocus.lib.uoc.gr/dlib/9/f/0/metadata-dlib-1387190108-85492-30497.tkl)
• Παπαστεφανάκη Λήδα, «Άρρωστοι από εργασία»; Ιστοριογραφικά και μεθοδολογικά ζητήματα στην ιστορία της υγείας των εργαζομένων», στο Λ. Παπαστεφανάκη - Μ. Τζανάκης - Σ. Τρουμπέτα (επιμ.), Διευρευνώντας τις κοινωνικές σχέσεις με όρους υγείας και ασθένειας. Η κοινωνική ιστορία της ιατρικής ως ερευνητικό πεδίο, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο 2013, σ. 89-115 (http://elocus.lib.uoc.gr/dlib/9/f/0/metadata-dlib-1387190108-85492-30497.tkl)
• Papastefanaki Leda, “Politics, modernisation and public health in Greece (1900-1940): the case of occupational health”, στο Christian Promitzer, Sevasti Trubeta και Marius Turda (eds.), Health, Hygiene and Eugenics in Southeastern Europe to 1945, Central European University Press, Βουδαπέστη – Νέα Υόρκη 2011, σ. 165 – 191
• Πεντόγαλος Γ., (1970), «Χρονικό της χολέρας του 1850 στην Κεφαλλονιά», Ανακοίνωση στην Εταιρεία Ιστορίας της Ιατρικής (Συνεδρία της 30ης Νοεμβρίου 1970)
• Πεντόγαλος Γ., (1984), «Η αρρώστια «σπυρόκωλον» στην Αχαϊα και την άλλη Ελλάδα στα χρόνια της επιδημικής έξαρσής της (1846-1860)», Γαληνός 4
• Πλουμπίδης Δ., (1989), Ιστορία της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα. Θεσμοί, ιδρύματα και κοινωνικό πλαίσιο 1850-1920, Αθήνα: Εξάντας
• Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου Δημόσια υγεία και κοινωνική πολιτική. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του (Αθήνα 8-10.11.2007), Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας- Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών «Ελ. Βενιζέλος», εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2008
• Promitzer Christian, Sevasti Trubeta και Marius Turda (eds.), Health, Hygiene and Eugenics in Southeastern Europe to 1945, Central European University Press, Βουδαπέστη – Νέα Υόρκη 2011
• Ρηγάτος Γ., (1985), Η ιστορία της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών (1835-1985), Αθήνα: Έκδοση Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών
• Σαββάκης Μ., (2008), Οι λεπροί της Σπιναλόγκας. Ιατρική, Εγκλεισμός, Βιωμένες Εμπειρίες (1903-1957), Αθήνα: Πλέθρον
• Σαπουνάκη-Δρακάκη Λ., (2005), Οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική προστασία. Η γέννηση των υπηρεσιών υγείας στον Πειραιά και το Τζάνειο Νοσοκομείο, Αθήνα: Διόνικος
• Σταυρόπουλος Α., (1984), Τα νοσοκομεία και η νοσηλευτική πολιτική της ελληνικής εθνότητας στην Κωνσταντινούπολη (1453-1838), Αθήνα: Αργυρόπουλος
• Theodorou V., D. Karakatsani, (2008), «Health Policy in interwar Greece: the intervention by the League of Nations Health Organisation», Dynamis 28: 53
• Τζανάκης Μ., (2012), Ψυχική ασθένεια και σύγχρονες πρακτικές του εαυτού. Μια μαρτυρία ζωής, Αθήνα: Πεδίο
• Τζανάκης Μ., (2008), Πέραν του Ασύλου. Η κοινοτική ψυχιατρική και το ζήτημα του υποκειμένου, Αθήνα: Συνάψεις
• Τρουμπέτα Σ., (2008), «Ευγονικές απαντήσεις στην πρόκληση του εκσυγχρονισμού της ελληνικής κοινωνίας (1900-1940)», Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου Δημόσια υγεία και κοινωνική πολιτική. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του, Αθήνα: Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας- Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών «Ελ. Βενιζέλος», Αθήνα: εκδόσεις Παπαζήση, 335-35
• Trubeta S., (2013), Physical Anthropology, Race and Eugenics in Greece (1870s-1970s), Leiden, Boston: Brill Academic Publishers
• Χατζούλη Α., (2012), Θαλασσαιμικές ζωές. Βιολογική διαφορά, κανονικότητα, βιοκοινωνικότητα. Μια ανθρωπολογική προσέγγιση, Αθήνα: Πατάκης