tree

tree

Friday 29 December 2017

Σεμινάριο για την Ιστορία της Υγείας - 4η Συνάντηση

Το Δίκτυο για την Ιστορία της Υγείας και το Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ
Έχουν την τιμή να σας προσκαλέσουν στο σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018, 18.30 -20.30: στο Ιστορικό Αρχείο του Ε.Κ.Π.Α., Σκουφά 45, με θέμα:

Πολιτικές στη δημόσια υγεία τον 19ο αιώνα

Βάσω Θεοδώρου, ιστορικός, καθηγήτρια ΔΠΘ, Δημόσια υγεία και 'εθνική αποτελεσματικότητα'. Ιατρικές ανησυχίες και έρευνες για την κατάσταση της υγείας της παιδικής ηλικίας στα τέλη του 19ου αιώνα
Την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα, στα ιατρικά συνέδρια, τα ιατρικά και παιδαγωγικά περιοδικά ή ακόμη στο πλαίσιο συζητήσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων δημόσιας υγείας,  πυκνώνουν και στην Ελλάδα οι φωνές εκείνων που υποστηρίζουν την αναγκαιότητα κρατικής ανάληψης της υγείας της νέας γενιάς μέσα από τη δημιουργία θεσμών πρόληψης και ιατρικής επίβλεψης της σχολικής παιδικής ηλικίας. Οι παρεμβάσεις αυτές στο δημόσιο χώρο που ακολουθούν το ευρωπαϊκό παράδειγμα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μέσα από τα διεθνή συνέδρια υγιεινής και τις διεθνείς πρακτικές στον χώρο της δημόσιας υγιεινής, εγγράφονται άλλοτε στο πλαίσιο των ανησυχιών για τον ‘εκφυλισμό της νέας γενιάς’ και άλλοτε σε εκείνο του κρατικού εκσυγχρονισμού. Στην παρέμβαση μου θα εστιάσω α) στις συνδέσεις ανάμεσα στις ανησυχίες για τη δημόσια υγεία και την ιατρική επίβλεψη της παιδικής ηλικίας και β) στις συνθήκες, διανοητικές και ιστορικές, μέσα στις οποίες εκδηλώθηκε το ενδιαφέρον για την υιοθέτηση θεσμών για την σχολική υγιεινή και την ιατρική πλαισίωση μητέρων και παιδιών. Μερικά από τα ερωτήματα που θα με απασχολήσουν είναι: Πώς συνδέονται οι ανησυχίες για την εξάπλωση των μολυσματικών ασθενειών στον παιδικό πληθυσμό με τις εθνικές ανησυχίες του τέλους του 19ου αιώνα; Σε ποιες μολυσματικές ασθένειες εστίασαν οι ιατρικές έρευνες που έγιναν στον παιδικό πληθυσμό στις αρχές του 20ού αιώνα; Πώς οργανώθηκε μια γραφειοκρατία της υγείας στο σχολείο; Πώς εντάσσεται το εγχείρημα στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού στον χώρο της δημόσιας υγείας;


Au cours de la dernière décennie du dix-neuvième siècle, on peut constater que en Grèce au sein des congrès et des revues médicaux et pédagogiques les voix de ceux qui sont favorables à la prise en charge de la santé de la jeunesse par l’état se multiplient.    Ces interventions publiques qui suivent l’exemple européen, comme celui-ci a été formulé au sein des congrès internationaux d’hygiène et à travers les pratiques d’hygiène publique, s’inscrivent tantôt dans le cadre du discours sur la dégénérescence de la jeunesse et tantôt dans le cadre de la modernisation étatique. L’ objectif de cette intervention est de montrer, dans une première étape, les liens qui existent entre les inquiétudes sur la santé publique et l’ inspection médicale de l’ enfance, et dans une deuxième, d’ élucider le contexte historique et intellectuelle dans lequel l’ intérêt pour l’ adoption d’ institutions d’ hygiène scolaire et d’ encadrement médicale des mères et des jeunes enfants s’ est mise au jour.  Quelques-uns des questions qui vont m’occuper sont :  Quel est le rapport entre les inquiétudes dues à la propagation des maladies contagieuses parmi les enfants et les inquiétudes nationales de la fin du dix-neuvième siècle ? Sur quelles maladies contagieuses les récherches médicales ont été centrées? Comment une bureaucratie de sante a été mise en place à l’école grecque ?   De quelle manière le projet de l’ inspection médicale de l’enfance s’ insère dans la tentative de la modernisation du secteur d’ hygiene publique? 

Θανάσης Μπαρλαγιάννης, ιστορικός, Η δημόσια υγεία στην Ελλάδα του Όθωνα: πολιτικές και θεσμοί
Η ιστορία της δημόσιας υγιεινής στην Ελλάδα έχει τις απαρχές της στην περίοδο του Όθωνα, όταν δημιουργήθηκαν οι βασικότερες υγειονομικές δομές, οι οποίες και θα διατηρηθούν σε όλο τον 19 ο αιώνα. Η ομιλία, βασιζόμενη, κυρίως, σε αδημοσίευτο αρχειακό υλικό, έχει σκοπό να παρουσιάσει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των δομών αυτών καθώς και τις πρακτικές υγειονομικής πρόληψης, που εφορμόστηκαν, τόσο στα σύνορα όσο και στο εσωτερικό του Κράτους. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκουμε να συνοψίσουμε τα βασικότερα χαρακτηριστικά της περιόδου 1833-1862.

L’hygiène publique en Grèce durant le règne d’Othon : politiques et structures
Les origines de l’histoire de l’hygiène publique en Grèce se situent dans la période du règne du roi Othon. On a alors établi les principales structures sanitaires du pays, en fonction durant tout le XIXe siècle. La communication, fondée, surtout, sur les archives non publiées des Archives Nationales, a l’ambition de présenter le fonctionnement et l’organisation de ces structures, ainsi que les pratiques de prévention sanitaire, appliquées tant sur les frontières qu’à l’intérieur du pays. Ainsi, résumons-nous les principales caractéristiques de la période entre 1833 et 1862.

Public hygiene in Greece of Otto : practices and institutions
The history of public hygiene in Greece begins in 1833 when king Otto organizes the main health structures, which prevail the entire 19th century. The presentation, which is based mainly on the unpublished national archives of the Greek state, describes the way these structures function and apply public health prevention on the borders and at the interior of the state. This way it summarizes the characteristics of the period between 1833 and 1862.


Λήδα Παπαστεφανάκη, ιστορικός, επίκουρη καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Δημόσια και εργασιακή υγεία από τον 19ο αιώνα ως τον Μεσοπόλεμο
Οι επιπτώσεις από την εργασία στη βιομηχανία και στα μεταλλεία στην υγεία των εργαζομένων είχαν αρχίσει να γίνονται ορατές στην Ελλάδα στο β΄ μισό του 19ου αιώνα. Οι πρώτες επιστημονικές έρευνες και προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της εργασιακής υγείας με κρατική παρέμβαση θα έλθουν στις αρχές του 20ού αιώνα. Στις αρχές του 20ού αιώνα, και ιδίως στην περίοδο διακυβέρνησης των Φιλελευθέρων, θεσμοθετούνται τα πρώτα βασικά σχετικά νομοθετήματα και καθιερώνεται η διαμεσολάβηση του κράτους στη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Η εισήγηση εξετάζει  την αργή, σταδιακή και αντιφατική διαμόρφωση των πολιτικών για την εργασιακή υγεία.

Public and occupational health in Greece, mid 19th c. -1940
The effects of industrial and mining labour on the health of workers had begun to be visible in Greece in the second half of 19th century. The first scientific researches and suggestions for confronting the problems of occupational health by state intervention will appear at the beginning of the 20th century. From the beginning of the 20th century, and especially during the Liberals’ government, legislation was enacted and the state’s mediation in the adjustment of labour relations institutionalized.
The paper examines the slow, gradual and contradictory formation of the policies for the occupational health.


Wednesday 6 December 2017

Σεμινάριο για την Ιστορία της Υγείας - 3η συνάντηση (εξ αναβολής)

Δημήτρης Πλουμπίδης (Ομότιμος Καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ)
Η πορεία συγκρότησης της ψυχιατρικής στην Ελλάδα
18 Δεκεμβρίου, 18.30, Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ (Σκουφά 45)

Παρουσίαση της πορείας της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα, των νοσοκομείων και των πρακτικών που έχουν μελετηθεί, καθώς και πιθανών αντικείμενων μελλοντικής έρευνας.

Sunday 26 November 2017

Ημερίδα «Ηθικές προκλήσεις στην έρευνα με βιολογικό υλικό» (30/11/2017)


Επιστημονική Ημερίδα 
«Ηθικές Προκλήσεις στην Έρευνα με βιολογικό υλικό»
Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2017, 10.00-14.00
Αμφιθέατρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ 


Saturday 18 November 2017

Σεμινάριο για την Ιστορία της Υγείας - 3η Συνάντηση

Το Δίκτυο για την Ιστορία της Υγείας και το Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ
Έχουν την τιμή να σας προσκαλέσουν στο σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου 2017,  18.30 -20.30, στο Ιστορικό Αρχείο του Ε.Κ.Π.Α., Σκουφά 45, με θέμα:

Ψυχιατρικοί θεσμοί
 
Δημήτρης Πλουμπίδης, Ομότιμος Καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ, Η πορεία συγκρότησης της ψυχιατρικής στην Ελλάδα
Παρουσίαση της πορείας της Ψυχιατρικής στην Ελλάδα. Νοσοκομεία και πρακτικές που έχουν μελετηθεί και πιθανά αντικείμενα για μελλοντική έρευνα.

Histoire de la psychiatrie en Grèce et des objets de recherche rélatifs.
Une brève présentation de l’évolution de la psychiatrie en Grèce. Des hôpitaux et des pratiques qui ont déjà fait l’objet de recherche et des objets possibles de  future recherche.
D.Ploumpidis


Γιάννης Τριανταφυλλούδης, Διευθυντής Νοσηλευτικής Υπηρεσίας Γ.Ν.Κέρκυρας, Το αρχειακό υλικό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Κέρκυρας και η δημογραφική αποτύπωση των νοσηλευθέντων 1838-2000
Ο σκοπός της έρευνας είναι να εξεταστούν τα δημογραφικά στοιχεία των ασθενών του Ψυχιατρείου Κέρκυρας κατά την περίοδο 1838-2000. Πρόκειται για μία πρωτογενή έρευνα, καθώς βασίστηκε σε στοιχεία από τα αρχεία ασθενών του Ψυχιατρείου Κέρκυρας, σχετικά με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ασθενών, αλλά και ιατρικές πληροφορίες. Τα δεδομένα αυτά αναλύθηκαν με τη χρήση περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής χρησιμοποιώντας το στατιστικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS) έκδοση 21.

Friday 17 November 2017

Cultural Histories of Air and Illness Conference (CfP)



Cultural Histories of Air and Illness


University of Warwick
8–9 June 2018

Chart
Image: Temperature and Mortality of London for Every Week of 11 Years (1840–1850) in William Farr, Report on the Mortality of Cholera in England, 1848–49 (London: W. Clowes and Sons, 1852), Plate 4. Wellcome Library, London. © Wellcome Images.

Keynote Speakers: Jennifer Tucker (Wesleyan University) and Richard Hamblyn (Birkbeck, University of London)

Cultural Histories of Air and Illness is an interdisciplinary, international conference that will explore the connections between health and the environment, and the ways in which this relationship has been constructed, debated, and disseminated.
Please see our CALL FOR PAPERS page.

 This conference is generously supported by the Leverhulme Trust and the University of Warwick’s Humanities Research Centre.
HRC logo
leverhulme_trust__250wide_2.jpg


Tuesday 14 November 2017

Ιστορίες για τη σεξουαλικότητα (CfP)

Ιστορίες για τη σεξουαλικότητα
Αθήνα, 27 & 28 Σεπτεμβρίου 2018
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Ως βασική διάσταση της ανθρώπινης εμπειρίας η σεξουαλικότητα έχει αποτελέσει διακριτό αντικείμενο της ιστορικής έρευνας κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι σχετικές μελέτες, αντιμετωπίζοντας τους άντρες και τις γυναίκες ως σεξουαλικά υποκείμενα, εστιάζουν στους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι στο παρελθόν έδιναν νόημα στις ερωτικές επιθυμίες και εμπειρίες. Παράλληλα, εξετάζουν πώς τα ζητήματα της σεξουαλικότητας συνδέονται με πολιτικές ρύθμισης και ελέγχου και αναζητούν πώς όλα τα παραπάνω αλλάζουν μέσα στον χρόνο.

Saturday 11 November 2017

Friday 10 November 2017

Ιατρική και Ιστορική Δημογραφία

Με την ευκαιρία του εορτασμού των 120 χρόνων της Ιατροχειρουργικής Εταιρείας Κέρκυρας (ΙΧΕΚ), θα πραγματοποιηθεί ημερίδα από κοινού της ΙΧΕΚ με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών της Ιστορικής Δημογραφίας του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συνεργασίας της Εταιρείας με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο με θέμα “Ιατρική και Ιστορική Δημογραφία”. 

Η Ιατρική και η Ιστορική Δημογραφία αλληλοσυμπληρώνονται και εφοδιάζουν τους φοιτητές, αλλά και τους γιατρούς, με γνώσεις, μέσα από την επεξεργασία δεδομένων που τους δίνουν τη δυνατότητα να σκιαγραφήσουν διαχρονικά δημογραφικές  και ιατρικές παραμέτρους των επιστημών της Ιστορίας και της Ιατρικής στον παγκόσμιο γεωγραφικό χώρο.

Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2017 στο κτίριο της ΙΧΕΚ (Πλατεία Σκαραμαγκά 4)
Ώρα έναρξης 9.30.
Πρόγραμμα

Thursday 9 November 2017

Sunday 29 October 2017

Σεμινάριο για την Ιστορία της Υγείας

Το Δίκτυο για την Ιστορία της Υγείας και το Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ
Έχουν την τιμή να σας προσκαλέσουν στο σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2017,  18.30 -20.30, στο Ιστορικό Αρχείο του Ε.Κ.Π.Α., Σκουφά 45, με θέμα :

Tο σανατόριο Σωτηρία

Ομιλητές:

Γιάννης Στογιαννίδης, ιστορικός, Για μια προϊστορία του νοσοκομειακού management:  Φερέλπιδες φιλάνθρωποι, φυματικοί και γιατροί στο σανατόριο ΣΩΤΗΡΙΑ (1903-1940)
Κώστας Τσιάμης, ιατρός, Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή, Ε.Κ.Π.Α, Το Αρχείο του Νοσοκομείου «Η Σωτηρία»
Κατερίνα Χατζηκωνσταντίνου, αρχιτέκτων,  ΑΠΘ, Τα κτίρια του Σωτηρία

Tuesday 17 October 2017

CfP: Broadcasting health and disease. Bodies, markets and television, 1950s-1980s

Broadcasting health and disease. Bodies, markets and television, 1950s-1980s

Date: 19-21 February 2018
Location: Wellcome Trust, 215 Euston Road, London, UK
Throughout the age of television health and body-related subjects have been presented and diffused into the public sphere via a multitude of forms, ranging from short films in health education programmes to school television, from professional training to TV ads, from documentary and reality TV shows to TV news, but also as complementary VHS and similar video formats circulating in private and public spheres. From live transmission of daunting surgical operations or accounts of medication scandals in the 1950s and 1960s to participatory aerobic workouts or militant AIDS documentaries, bodies and health on television and more genuinely the interrelationship of the history of health and bodies and the history of the various TV formats has not been extensively researched. Our assumption is that such audio-visuals are not conceived merely as a mirror or expression of what is observed, but that visuals should be regarded as a distinct, interactive performative power of mass media societies.


Friday 13 October 2017

European Network in Universal and Global History (ENIUGH)



 
 Αναφορά συνεδρίου
Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Ρωσική Επανάσταση, το European Network in Universal and Global History (ENIUGH)* διοργάνωσε το πέμπτο ευρωπαϊκό συνέδριο για την παγκόσμια ιστορία με γενικό τίτλο «Ρήξεις, Αυτοκρατορίες, Επαναστάσεις (Ruptures, Empires, Revolutions στη Βουδαπέστη. Το συνέδριο διήρκησε τέσσερεις ημέρες, από 31 Αυγούστου μέχρι 3 Σεπτεμβρίου 2017, και φιλοξενήθηκε από τα Corvinus University of Budapest και Central European University.
Το πρόγραμμα των πάνελ ήταν δομημένο σε 14 ενότητες ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίσαμε την ενότητα Άνθρωποι, Εργασία και Δημογραφία (People, Labor and Demography). Στα πλαίσια αυτής της ενότητας συγκροτήθηκαν 11 πάνελ με τη συμμετοχή πολλών καθηγητών και ερευνητών από την Ευρώπη και αλλού. Σε σχέση με την ιστορία της υγείας δημιουργήθηκε ένα πάνελ με θέμα την ευγονική και τίτλο: «Eugenics in the making: Examples from the history of eugenics in East and Central Europe». Ο συντονιστής ήταν ο Marius Turda ο οποίος τόνισε την ανάγκη της επικοινωνίας των ιστορικών της υγείας που ασχολούνται με την ιστορία της ευγονικής, η οποία συνδέθηκε πολλές φορές με την εθνική και κοινωνική συγκρότηση των κρατών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, γεγονός που αναφέρθηκε από όλους τους ομιλητές.

Tuesday 10 October 2017

CfP International Conference "Thinking Sex after the Great War"

Deadline 15/12/2017 (Conference 17-18 October 2018, Brussels)

The last few decades, the multifaceted relations between gender and the First World War have been explored in various historical studies. Historians have analysed the role of gender in the run-up to the outbreak of the war and in the war propaganda, they have depicted the gendered experience of the war by soldiers and civilians, and probed the ways in which the war challenged and blurred existing gender roles. Yet they have also described how the war in the end often seemed to reinforce gender stereotypes. Throughout this rich literature, the question of the impact of the war on gender relations often resurfaces, although most scholars seem to agree that a definitive and general answer on the ‘net result’ of the war in terms of increasing or decreasing equality, is hard to reach and probably beside the point.
            The organizers of this conference invite historians to reflect on the impact of the Great War on gender from the specific angle of learned discourses. Intellectuals, philosophers, social scientists, physiologists, psychologists and scientists witnessed and experienced the war personally. Some of them were integrated in the military war machine (either as ‘common’ soldiers, officers or experts) and were relocated, while others stayed at home and continued their jobs, or registered themselves as ‘conscientious objectors’ and explicitly opposed the war. Like other citizens, they lost family members and friends, experienced love and desire, excitement and disillusionment, enthusiasm and indignation. These experiences inevitably impacted upon their view of society, human nature and the role of the sexes and sexuality. The conference will focus on the trajectories and experiences of intellectuals before, during and after the war, and how the war reinforced, challenged or changed research agendas, paradigms and knowledge about gender and sexuality.

Topics of interest include, but are not limited to:

Wednesday 4 October 2017

Τα Πανεπιστημιακά Μουσεία ανοικτά στο κοινό (7/10/2017)




Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017
«Τα Πανεπιστημιακά Μουσεία ανοικτά στο κοινό»
(11:00 π.μ. έως τις 3:00 μ.μ.)


Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στο πλαίσιο του επετειακού εορτασμού των 180 χρόνων λειτουργίας του, μετά την επιτυχή και με μεγάλη επισκεψιμότητα Ημέρα των Μουσείων του Ιδρύματος στις 6 Μαΐου 2017, ανοίγει και πάλι στο ευρύ κοινό τα Πανεπιστημιακά Μουσεία.

Το Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017 τα Πανεπιστημιακά Μουσεία θα είναι ανοικτά για το κοινό από τις 11:00 π.μ. έως τις 3:00 μ.μ., με παράλληλες ανά χρονικά διαστήματα ξεναγήσεις για να γνωρίσει και να ενημερωθεί ο επισκέπτης για τον επιστημονικό και πολιτιστικό πλούτο του Πανεπιστημίου. Οι υπεύθυνοι Καθηγητές και Διευθυντές των Μουσείων καθώς και το προσωπικό τους θα προσφέρουν και πάλι στο ευρύ κοινό την εμπειρία της γνωριμίας του σπάνιου θησαυρού που διαθέτουν τα επί μέρους πανεπιστημιακά τμήματα στις μουσειακές τους συλλογές.
 

Tuesday 3 October 2017

Ημερίδα: "Οι αναπαραστάσεις του αίματος στις ιατρικές επιστήμες και στην ιατρική και χειρουργική πρακτική" (Παρίσι)

« Le sang : représentations symboliques, scientifiques et sociales dans
l’Europe moderne (France, Italie, Espagne, XVe-XVIIIe s.) »

Atelier du 13 octobre : MSH Paris-Nord, salle 402
« Les représentations du sang dans les sciences médicales et dans la pratique médicale et chirurgicale» 


Tuesday 26 September 2017

Έκδοση: Φυλετικές θεωρίες στην Ελλάδα

 
Έφη Αβδελά, Δημήτρης Αρβανιτάκης, Ελίζα Άννα Δελβερούδη, Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος, Σωκράτης Πετμεζάς, Τάσος Σακελλαρόπουλος (επιμ.)

ΦΥΛΕΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Προσλήψεις και χρήσεις στις επιστήμες, την πολιτική, τη λογοτεχνία και την ιστορία της τέχνης κατά τον 19ο και 20ό αιώνα

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2017, 520 σ.

Sunday 24 September 2017

Ιστορία υγείας: οι νεότερες έρευνες (2)

Δευτέρα, 9 Οκτωβρίου 2017, 6:30μμ
Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ, Σκουφά 45

Ερευνητικές δυνατότητες για την ιστορία ενός νοσοκομείου: το παράδειγμα των αρχείων του Ευαγγελισμού
Κων/νος Τσιάμης
Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Η μελέτη των νοσοκομειακών αρχείων προσφέρει σημαντικές πληροφορίες οι οποίες επιβεβαιώνουν και ενισχύουν τις γραπτές ιστορικές πηγές. Επιπλέον, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους και του εύρους των δεδομένων που καλύπτουν, τα νοσοκομειακά αρχεία αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία αρχείων τα οποία μπορούν να επαναδιατυπώσουν την ιστορία μιας νόσου και μιας χώρας σε ιατρικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Το αρχείο του Θεραπευτηρίου «Ο Ευαγγελισμός» εμπίπτει και αυτό στα προαναφερθέντα δεδομένα. Το αρχείο, με την μορφή ετήσιων τόμων πεπραγμένων και λογοδοσιών καλύπτει την περίοδο 1927-1939 που φέρουν το γενικό τίτλο «Έκθεσις των Πεπραγμένων του Θεραπευτηρίου ο “Ευαγγελισμός”, του Νοσοκομείου Γ. Σταύρου & Γ. Φουγκ» και του Ταμείου Συντάξεων του Προσωπικού». Αν και η έκδοση της ετήσιας επιστημονικής και οικονομικής λογοδοσίας, αποτελούσε μια πάγια τακτική του Θεραπευτηρίου από το 1885, μια σειρά διοικητικών αναταράξεων ανέστειλε την έκδοση κατά τη δεκαετία του 1920, η οποία ομαλοποιήθηκε το 1927. Παρά την χρονική ασυνέχεια, τα πεπραγμένα αποτελούν πολύτιμο εργαλείο ιατρο-ιστορικής και ιστορικο-δημογραφικής μελέτης. Μέσα από την ανάγνωση και τη μελέτη των πεπραγμένων αναδύεται μια σειρά δεδομένων αναφορικά με το νοσολογικό φάσμα της Αθήνας του Μεσοπολέμου, το δόγμα της Δημόσιας Υγείας που επικρατούσε εκείνη την εποχή καθώς και την οικονομική διαχείριση των πολυδάπανων θεραπευτηρίων. Η ποικιλότητα των δεδομένων αποδεικνύει την σημασία και την αξία των νοσοκομειακών αρχείων ως ένα απαραίτητο ερευνητικό εργαλείο, όχι μόνο των υγειονομικών δομών, αλλά και λοιπών κοινωνικο-οικονομικών πτυχών της εκάστοτε ιστορικής περιόδου.

Ιστορία υγείας: οι νεότερες έρευνες (1)

Δευτέρα, 9 Οκτωβρίου 2017, 6:30μμ
Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ, Σκουφά 45

Αρχειακές πηγές και ιστορία της υγείας 
Κατερίνα Γαρδίκα
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Στην εισήγησή μου θα χρησιμοποιήσω παραδείγματα από την έρευνά μου για την ιστορία της ελονοσίας για να εξετάσω ζητήματα που συχνά ανακύπτουν στο πεδίο της ιστορίας της υγείας κατά τη μελέτη των αρχειακών πηγών. Συγκεκριμένα θα εστιάσω:
  • στη γλώσσα των αρχειακών πηγών και τις ασυμβατότητες που γεννώνται κατά τη διαδοχή των επιστημολογικών παραδειγμάτων,
  • σε ιδιαιτερότητες κατά τον εντοπισμό του ερευνητικού υποκειμένου, εν προκειμένω των πασχόντων από ελονοσία, στις αρχειακές πηγές, και
  • στην αμφισβήτηση της αναδρομικής διάγνωσης μέσα από τις αρχειακές πηγές.
Παρά την ολισθηρότητα του δρόμου και παρά το γεγονός ότι ακόμη και οι αρχειακές πηγές είναι αμφίβολο αν συνιστούν πάντοτε αδιαμεσολάβητες πηγές για την υγεία και την ασθένεια, θα υποστηρίξω ότι είναι δυνατή η διατύπωση και ο έλεγχος υποθέσεων για την ασθένεια στο παρελθόν.

Archival sources and the history of health
On the basis of my research into the history of malaria, I examine issues that often emerge in the history of health out of our work with archival sources. I will focus on:

Wednesday 20 September 2017

Alcohol, Psychiatry and Society

Από την SOZ-U-Kult. έκθεση για την διήμερη συνάντηση "Alcohol, Psychiatry and Society," 29.06.2017 – 30.06.2017 Oxford

http://hsozkult.geschichte.hu-berlin.de/tagungsberichte/id=7289
Waltraud Ernst, Oxford Brookes University, School of History, Philosophy and Culture, Faculty of Humanities and Social Sciences; Thomas Mueller, Research Unit for the History and Ethics of Medicine, Centre for Psychiatry Suedwuerttemberg-Ravensburg / University of Ulm 29.06.2017-30.06.2017, Oxford
Bericht von:
Jane Freebody, Oxford Brookes University
E-Mail: <15005275@brookes.ac.uk>
A fascinating - if abstemious - two days of discussion concerning the relationship between alcohol, psychiatry and society revealed how cultural, political and social factors underpin both medical and public attitudes regarding alcohol, and how these attitudes changed over time.
Speakers from eleven different countries demonstrated that definitions of excessive drinking, drunkenness, alcoholism and addiction varied across national contexts. What was an acceptable - or even desirable - level of drinking in one culture was considered problematic in another.
It became clear that alcohol consumption was not universally condemned; in fact, it could be a sign of civilisation or individual status.
Alcohol might be used as medical treatment in certain contexts and as a source of tax revenue in others. Certain types of alcohol might be considered "good" while others were "bad".

CFP: Health: The Design, Planning and Politics of How and Where We Live


Health: The Design, Planning and Politics of How and Where We Live
Dates: 25-26 January 2018
Place: University of the West of England, Bristol, UK

http://architecturemps.com/bristol-2018/

Από την κ. Αλεξάνδρα Μπαρμπούτη 

CFP: From Trauma to Protection: the twentieth century as the children’s century

A conference to be held at the University of Warwick, 19-20 April 2018
Keynote speaker: Dr Manon Pignot (Université de Picardie-Jules Verne)

CALL FOR PAPERS

Of all centuries, the twentieth is perhaps the one which most deserves to qualify as the ‘children’s century’ for the way in which the focus of social and political concern increasingly alighted on the figure of the child. The period from the end of the nineteenth century witnessed a series of international developments affecting the discourses articulated around children’s rights to physical protection, health and well-being: from the multiplication of laws to protect them in the public and private spheres, to the rise of non-governmental organisations and associations to bring them relief from trauma, insecurity and maltreatment. At the same time, the twentieth century went hand-in-hand with increasing opportunities for children to experience such tragedies; and in both domestic settings (abuse or neglect) as well as wider geopolitical manifestations of violence (war and genocide) such anxieties have influenced the form and nature of the above responses.

Friday 15 September 2017

Ιστορία υγείας: οι νεότερες έρευνες. Κύκλος σεμιναρίων

Το Δίκτυο για την Ιστορία της Υγείας και το Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ διοργανώνουν κύκλο σεμιναρίων με θέμα
«Ιστορία υγείας: οι νεότερες έρευνες»
Πρόγραμμα
Οκτωβρίου 2017-Μαϊου 2018 

Δευτέρα 9 Οκτωβρίου 2017: αρχεία νοσοκομείων και άλλων φορέων και οργανισμών υγείας και ιστορία της υγείας
Κατερίνα Γαρδίκα, ιστορικός, αν. καθηγήτρια ΕΚΠΑ: Αρχειακές πηγές και ιστορία της υγείας
Κώστας Τσιάμης, ιατρός, Ερευνητικές δυνατότητες για την ιστορία ενός νοσοκομείου : το παράδειγμα των αρχείων του Ευαγγελισμού.

Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2017: γύρω από το Σωτηρία
Γιάννης Στογιαννίδης, ιστορικός, Για μια προϊστορία του νοσοκομειακού management: Φερέλπιδες φιλάνθρωποι, φυματικοί και γιατροί στο σανατόριο ΣΩΤΗΡΙΑ (1903-1940)
Κώστας Τσιάμης, ιατρός, Τα αρχεία του Σωτηρία
Κατερίνα Χατζηκωνσταντίνου, αρχιτέκτων, ΑΠΘ, Τα κτίρια του Σωτηρία

Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου 2017: Ψυχιατρικοί θεσμοί
Δημήτρης Πλουμπίδης, ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ, Η πορεία συγκρότησης της ψυχιατρικής στην Ελλάδα
Γιάννης Τριανταφυλλούδης, Διευθυντής Νοσηλευτικής Υπηρεσίας Γ.Ν.Κέρκυρας, Το αρχειακό υλικό του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Κέρκυρας και η δημογραφική αποτύπωση των νοσηλευθέντων μέχρι το 2000

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018: πολιτικές στη δημόσια υγεία τον 19ο αιώνα
Βάσω Θεοδώρου, ιστορικός, καθηγήτρια ΔΠΘ, Δημόσια υγεία και 'εθνική αποτελεσματικότητα'. Ιατρικές ανησυχίες και έρευνες για την κατάσταση της υγείας της παιδικής ηλικίας στα τέλη του 19ου αιώνα
Θανάσης Μπαρλαγιάννης, ιστορικός, Η δημόσια υγεία στην Ελλάδα του Όθωνα: πολιτικές και θεσμοί.
Λήδα Παπαστεφανάκη, ιστορικός, επίκουρη καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Δημόσια και εργασιακή υγεία από τον 19ο αιώνα ως τον Μεσοπόλεμο

Tuesday 18 July 2017

CFP: Urban History Group Conference, Keele University 2018

Healthy or Unhealthy Cities? Urban environments, cultures and economies of public and private health, 1600 to the present.


By their very nature towns and cities were and still are potentially unhealthy spaces, beset by problems of disease, pollution and inadequate housing. Yet cities have also been centres for reform and significantly improved 'health' provision: the great leaps forward in sanitation, environmental and industrial regulation, provision of hospitals and other medical services were themselves driven by the pressures of urbanisation. Although this ‘progress’ was neither linear nor without significant resistance, the impetus to promote change and to extend provision could and did bind city communities together. Indeed, as recent assessments have shown, cities became the increasingly healthy option as services and environments improved.
The health of urban populations and healthiness of urban environments and experience, therefore, remain central to our understanding of how towns and cities do or do not function.  The 2018 UHG conference will explore how we interpret and historicise the highs and lows of urban health and environment alongside the responses and experiences these produce.
In framing your paper or making a proposal for a panel you may wish to consider some of the following:
  • How healthy or unhealthy were cities compared to say rural environments; in what sense were problems localised or area specific, and did this impact on the city’s aggregated view of itself? 
  • How has the (un)healthy city been represented to urban dwellers? How important were the perceptions of health and/or inequality over empirical knowledge in determining outcomes?
  • What drove forward health, pollution, environmental, housing and sanitary reform?  Was it largely pragmatic or idealistic; economic or research driven; led by locals or national agents? 
  • What role did protest and radical action play in changing approaches to urban health?
  • What is the role of class, age, gender, sexuality, or ethnicity in determining access to a healthy urban life?
  • What was the correlation between economic activity and urban health?  How has regulation and planning impacted upon economic and industrial productivity; what tensions arise in creating cities that are both healthy and wealthy?
  • In terms of medical provision, who were the key actors, why were they involved and what did they achieve? 
  • What were the limits and strengths of ‘voluntaryism’, how involved was the community in this and in what ways did the voluntary, religious and state systems inter-react?

Monday 3 July 2017

Lives in the Asylum Record, 1864 to 1910

Το νέο τεύχος του περιοδικού Medical History περιλαμβάνει το άρθρο των McCarthy, A., Coleborne, C., O’Connor, M., & Knewstubb, E. (2017). "Lives in the Asylum Record, 1864 to 1910: Utilising Large Data Collection for Histories of Psychiatry and Mental Health." Medical History, 61(3), 358-379. doi:10.1017/mdh.2017.33

Το άρθρο παρουσιάζει ένα μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα με βάση το αρχειακό υλικό τεσσάρων ψυχιατρικών ιδρυμάτων στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία και επικεντρώνεται σε μεθοδολογικά ζητήματα γύρω από τη συλλογή και την ανάλυση του υλικού αυτού. Στην περίληψη διαβάζουμε:

This article examines the research implications and uses of data for a large project investigating institutional confinement in Australia and New Zealand. The cases of patients admitted between 1864 and 1910 at four separate institutions, three public and one private, provided more than 4000 patient records to a collaborative team of researchers. The utility and longevity of this data and the ways to continue to understand its significance and contents form the basis of this article’s interrogation of data collection and methodological issues surrounding the history of psychiatry and mental health. It examines the themes of ethics and access, record linkage, categories of data analysis, comparison and record keeping across colonial and imperial institutions, and constraints and opportunities in the data itself. The aim of this article is to continue an ongoing conversation among historians of mental health about the role and value of data collection for mental health and to signal the relevance of international multi-sited collaborative research in this field.

Περισσότερα στοιχεία στον σύνδεσμο:
https://www.cambridge.org/core/journals/medical-history/article/lives-in-the-asylum-record-1864-to-1910-utilising-large-data-collection-for-histories-of-psychiatry-and-mental-health/A7E7AB7E943558C43BE7C0689842B287

Από την κ. Δέσπω Κριτσωτάκη

Thursday 29 June 2017

Αυτοί που τόλμησαν, ντοκιμαντέρ της ΟΤΕ-TV για τον Π. Κόκκαλη

Η συνδρομητική τηλεόραση Cosmote-TV, στα πλαίσια της επιτυχημένης σειράς «Αυτοί που τόλμησαν», θα προβάλει την Δευτέρα 3 Ιουλίου 2017, στις 22.00, στο κανάλι OTE-HISTORY, ένα νέο ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο στον κορυφαίο Επιστήμονα και μεγάλο Ανθρωπιστή, Πέτρο Κόκκαλη.

Το επεισόδιο θα επαναληφθεί το Σάββατο 8 Ιουλίου στις 19.00.
Σκηνοθεσία : Βασίλης Κοσμόπουλος
Δημοσιογραφική έρευνα : Γιούλη Κόκκορη
https://www.youtube.com/watch?v=oIS-OBZCgI4

Από την κ. Γιούλη Κόκκορη

Sunday 25 June 2017

Σημειώσεις από την ημερίδα στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο (16/6/2017)

Στις 16 Ιουνίου 2017, διοργανώθηκε από το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών στο φιλόξενο αμφιθέατρο του Αιγινήτειου Νοσοκομείου η ημερίδα με θέμα «Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών», στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό των 180 χρόνων του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όσοι και όσες είχαμε την τύχη να παρευρεθούμε στην ημερίδα, παρακολουθήσαμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εισηγήσεις που κάλυπταν ένα εύρος θεμάτων από την ιστορία του πανεπιστημίου, την ιστορία της δημόσιας υγείας, την ιστορία της ιατρικής, αλλά και την προφορική ιστορία.

Thursday 15 June 2017

Η ελληνική ιατρική κατά την περίοδο της ξένης κυριαρχίας



History of Human Genetics

 
















Petermann, Heike I., Harper, Peter S., Doetz, Susanne (eds.) History of Human Genetics - Aspects of Its Development, Springer 2017, includes Alexandra Barmpouti, "Genetic Counselling for Mediterranean Anaemia in Post-war Greece."

Written by 30 authors from all over the world, this book provides a unique overview of exciting discoveries and surprising developments in human genetics over the last 50 years.
The individual contributions, based on seven international workshops on the history of human genetics, cover a diverse range of topics, including the early years of the discipline, gene mapping and diagnostics. Further, they discuss the status quo of human genetics in different countries and highlight the value of genetic counseling as an important subfield of medical genetics.
 http://www.springer.com/gp/book/9783319517827?wt_mc=Internal.Event.1.SEM.ChapterAuthorCongrat#

Tuesday 6 June 2017

Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 16 Ιουνίου 2017

Παρασκευή 16 Ιουνίου 2017
Αμφιθέατρο Αιγινητείου Νοσοκομείου, 10:00-14:30
Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών οργανώνουν
Ημερίδα με θέμα:
Το Αιγινήτειο Νοσοκομείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό  Πανεπιστήμιο Αθηνών

1η συνάντηση 10:00-11:30
Ε. Καραμανωλάκης, Χ. Μπάρκουλη: Θετικισμός και Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τέλος του 19ου αιώνα

Friday 5 May 2017

Έξι πρόσφατα βιβλία